معنی اصطلاحات ثبتی همیشه یک سوال برای مردم است و برخی اوقات دانستی معنی آنها نیز آنها را گیج تر می کند. در این بخش به معنی تعریف کلی برخی از اصطلاحات ثبتی اشاره می شود لازم به ذکر است که این مقاله تنها به منظور آشنایی علاقمندان است و شما را تبدیل به یک متخصص و کارشناس امور ثبتی نمی کند.
۱_ سند لازم الاجراء:
سند رسمی یا عادی که بدون صدور حکم از دادگاه قابل صدور اجرائیه برای اجراء مدلول سند باشد٬ مانند سند رسمی طلب(مهریه) و چک (در حکم سند لازم الاجراست.)
۲_ سند_ذمه ای:
سند حاکی از تعهد مدیون به پرداخت وجه نقد یا پرداخت جنس یا تعهد به فعل معین که در اصطلاحات ثبتی در معنی مقابل اسناد مربوط به معاملات با حق استرداد بکار می رود.
۳_ سند وثیقه:
سندی است که دلالت بر عقد رهن یا معامله با حق استرداد یا بیع شرط کند که به موجب آن شخصی (اعم ازینکه مدیون باشد یا نه) عین مال منقول یا غیرمنقول خود را وثیقه انجام عملی قرار دهد٬ خواه آن عمل رد طلب باشد خواه عمل دیگر.
۴_ فک رهن:
آزاد کردن عین مرهونه از قید رهن ٬ خواه از طریق دادن دین و خواه از طریق ابراء دائن.
۵_ اعراض از رهن:
یعنی اینکه مرتهن از وثیقه اش بگذرد زیرا عقد رهن از سوی مرتهن جایز است و او می تواند آن را یک جانبه فسخ کند و حق وثیقه اش را ساقط نماید پس دین با وثیقه او مبدل به دین بی وثیقه می شود و سند رهنی او سند ذمه ای می گردد و مقررات اجرای اسناد ذمه ای بر آن مترتب میشود.
۶_ حق استرداد:
حقی است که به موجب آن مدیون می تواند با رد طلب بستانکار مال مورد وثیقه را تحت تصرف کامل خود درآورد.
۷-سند انتقال اجرایی:
بعد از مزایده مال مورد مزایده به موجب سند رسمی به برنده مزایده و یا بستنکار منتقل می شود٬ آن سند را سند انتقال اجرائی می نامند.
۸_ دستور اجراء:
یعنی دستور به اجرای سند رسمی و یا در حکم سند رسمی مانند چک که حسب مورد توسط مراجع صالح ثبت یا سردفتر تنظیم کننده سند صادر میشود.
۹_ حق الاجراء:
حقی است بصورت پول که دولت از بابت اجرائیه اسناد رسمی می گیرد که پنج درصد مبلغ مورد اجراست.
۱۰_ مازاد:
در اصطلاح ثبتی مازاد بهای ملکی است که زائد بر مقدار طلب بستانکار مقدم باشد و چون معلوم نیست به ملک مورد بازداشت یا مورد وثیقه بستانگار اول بعد از مزایده برای پرداخت طلب او مازادی داشته باشد٬ آن را مازاذ احتمالی هم می نامیده اند.
۱۱_ فسخ سند:
یعنی ثبت انحلال سند رسمی معامله در دفتری که آن سند را به ثبت رسانده است٬ مطابق تشریفات مقرره در قانون ثبت اسناد و املاک.
۱۲_ مزایده:
صورت خاصی از فروش مال است که از مبلغ ارزیابی مال شروع شده و به پیشنهاد کننده بالاترین قیمت واگذار می شود.
۱۳_ نیابت اجرائی:
نیابتی است که اجرای ثبت در حدود قوانین و مقررات جهت انجام امور اجرائی به اداره ثبت محل دیگر که اقامتگاه مدیون یا اموال بدهکار در حوزه آن قرار دارد٬بدهد.
۱۴_ ممنوع الخروج:
بدهکاری که‌به دلیل عدم معرفی مال یا عدم دسترسی به اموال وی به درخواست بستانکار وفق مقررات از خروج وی از کشور جلوگیری می شود.
۱۵_ اعتراض شخص ثالث:
شکایت شخصی است نسبت به عملیات اجرائی که از طرفین پرونده اجرائی نمی باشد.
۱۶_ بازداشت:
توقیف کردن اموال جهت اجرای مفاد سند.
۱۷_ صورتجلسه:
سندی است که مقامات رسمی در جریان اجرای مفاد سند عملی را در آن ثبت میکنند.
۱۸_ حافظ:
کسی که ادارات ثبت و اجرای اسناد رسمی مال توقیف شده را نزد او به امانت می گذارند تا حفظ و نگهداری کند.
۱۹_ حق الحفاظه:
حق الزحمه ای است که به حافظ برابر مقررات تعلق میگیرد.
۲۰_ قبوض اقساطی :
قبوضی است که در معاملات اقساطی و اسناد اجاره به تعداد اقساط مورد تعهد صادر می شود.
مرجع: کانال کارشناسان
مدیریت گروه: مهندس 
